Hopelijk zijn jullie goed van start gegaan. Fit, energiek en ontspannen. Met iedereen weer op zijn en haar plek.
En misschien herken je dit ook wel.
Dat leerkrachten zich structureel een slag in de rondte werken onder een hoge ervaren werkdruk gebeurt al een hele tijd.
Dat er veel gedoe is in de klas qua gedrag gebeurt ook niet van vandaag op morgen.
Dat er veel te veel uitval is, te weinig leerkrachten en nog minder aanmeldingen op de PABO’s is ook een symptoom van een onderliggende problematiek.
Mijn filosofie hierover, gebaseerd op mijn 25 jaar onderwijservaring, zijn deze:
- Het onderwijs is ernstig uit evenwicht. Er wordt onevenredig veel aandacht besteed aan cognitieve ontwikkeling omdat we hier als mens en maatschappij (te)veel waarde aan hechten. Vanuit onze geschiedenis, vanuit onze achtergrond en opvoeding en vanuit de politiek. Alleen, dit is niet hoe wij mensen in elkaar zitten, dit is niet hoe we leren en ons ontwikkelen en het is al helemaal niet wat kinderen van ons nodig hebben.
Sociaal-emotionele ontwikkeling (leren met je hart) evenals de fysieke ontwikkeling (leren met je hele lijf) en spirituele ontwikkeling (leren met je buik), staat nog op veel scholen in de kinderschoenen. Kinderen moeten veel te veel stilzitten en stil zijn, kinderen bewegen structureel te weinig, sommige kinderen hebben moeite met hun eigen emoties en hun relaties ten opzichte van anderen en ze hebben al helemaal geen idee wie ze zijn en wat ze te doen hebben hier. (Omdat we vaak zelf geen flauw benul hebben van hoe dat bij onszelf zit, laat staan dat we hierin een lichtend voorbeeld voor onze leerlingen kunnen zijn).
Dit uit zich in onrust en gedoe in groepen, lastig gedrag, pesten, en moeizame communicatie met leerlingen en ouders. Leerkrachten ervaren een gigantische werkdruk omdat ze niet het gevoel hebben dat ze de regie hebben over hun eigen vak. Ze ‘moeten’ vanalles, net als de kinderen trouwens. Dat zorgt voor een gevoel van onrust, stress, spanning en ontevredenheid. We kennen allemaal wel de mopper en klaagcultuur die hieruit ontstaat. Dat is niet omdat we het zo leuk vinden om te mopperen of te zeuren, maar ons gevoel geeft aan dat er iets niet klopt en dat we niet goed weten wat we hieraan zouden kunnen doen.
- Ons onderwijssysteem laten we leiden door programma’s, protocollen, voorschriften, administratie en methoden i.p.v. door onze eigen kennis, expertise en ervaring.
Het is goed om doelen te hebben. En een plan. En actiestappen. Maar we moeten ons regelmatig afvragen (elke dag, elke week elke maand): Doen we nog de goede dingen? Zijn we nog op weg naar ons doel? Zetten we de juiste actiestappen? Of doen we maar wat omdat we dit nou eenmaal ooit zo hebben afgesproken?
Dit uit zich in een mindere mate van betrokkenheid bij leerkrachten, ze ervaren minder regie. Minder zeggenschap. Ze doen wat ze moeten doen en trekken zich terug. Terug uit hun passie, uit hun drive, uit hun missie. Methodes worden klakkeloos gevolgd, zonder zelf iets toe te voegen of na te denken over of het allemaal nog wel klopt wat we aan het onderwijzen zijn. Een voorbeeld: Vaderlandsche geschiedenis. Hallo?! We even in 2021. Waar zijn de vrouwen in deze geschiedenis? Wat was hun rol? Wat hebben zij betekend? Sla voor de grap eens een willekeurig geschiedenisboek open en tel de mannelijke helden en de vrouwelijke. Precies. Dat bedoel ik. Dat soort dingen.
Minder betrokkenheid doet iets met je welbevinden Met je emotionele veerkracht. Met je roeping. Ook hier is de spanning, stress , hoge ervaren werkdruk weer een symptoom van.
En als we onze leerkrachten zelf te weinig autonomie geven over hun vak, hoe kunnen ze dan voorleven aan hun leerlingen? Als we onze kinderen het beste onderwijs willen geven dat we kunnen maken, wordt het dan niet eens tijd dat we de leerkrachten weer zeggenschap gaan geven over hun eigen vak? Ze weer serieus nemen? Ze gewoon hun werk laten doen?
- Niet elk regulier onderwijssysteem past voor ieder kind.
Met de komst van de Wet Passend Onderwijs kwamen er meer kansen voor kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte. Superinitiatief. En het heeft ook heel veel moois gebracht. Kinderen die in hun eigen woonplaats naar school konden gaan, waar dat eerst niet kon. Hulde aan de bedenkers hiervan, dat meen ik.
Maar we zijn ook hier de leerkrachten een beetje vergeten. Ik lees vaak in de visie en missie op websites van scholen: Het kind staat centraal. Dat kan helemaal niet. Want je hebt a) een hele klas vol met kinderen, dus staat er niemand centraal. En b) je vergeet de leerkracht. Als je niet in je statement opneemt dat je je leerkrachten centraal zet, omdat dát de mensen zijn die het moeten doen, dan gaat er ergens een keer iets gruwelijk mis. En dat gebeurt nu. Ziekte uitval stijgt, lerarentekort stijgt, en ervaren werkdruk is zo’n gewone uitspraak geworden, dat we het normaal zijn gaan vinden.
Leerkrachten die hun reguliere opleiding gedaan hebben, zijn (nog) niet toegerust voor wat er van hen gevraagd wordt als het gaat om specifieke onderwijsbehoeften. En daar schieten experts/mensen en middelen dan vaak weer tekort.
Ik weet zelf nog goed hoe dat voelde. Een volle klas (31) leerlingen, met een paar kinderen met ADHD, en nog wat ‘bijzondere gevallen’, een paar kinderen die recht uit het buitenland kwamen en nog geen woord Nederlands spraken en een kindje met een waterhoofd en een luier.
Hoe dan, lieve mensen. Hoe dan. O, wat voelde ik me aan alle kanten tekortschieten.
Dat zou nu vast iets beter geregeld zijn dan toen, ik stond er toen alleen voor, zonder onderwijsassistente of hulp van experts, maar ik zie eerlijk gezegd ook nu nog vaak leerkrachten met hun handen in het haar. Hoe dan?
En dit resulteert dan weer in spanning, stress en ziekteverzuim.
We kunnen geen enkel kind meer lesgeven als we niet genoeg leerkrachten hebben, dus laten we uitgaan van wat er kan en mogelijk is en niet van wat we vinden dat zou moeten kunnen. Of waarvan anderen vinden wat er allemaal zou moeten kunnen.
Omdat het mij aan mijn onderwijshart gaat dat leerkrachten zich op dit moment niet zo geweldig gewaardeerd voelen, een enorme werkdruk ervaren, gebukt gaan onder spanning en stress en we te maken hebben met een enorm hoog ziekteverzuimcijfer, plus gigantisch lerarentekort, heb ik iets bedacht om leerkrachten te ondersteunen.
Want veel leerkrachten zijn zichzelf als mens en als professional een beetje kwijtgeraakt. En dat zorgt voor stress, een ervaren hoge werkdruk en het gevoel dat je achter de feiten aanloopt. Of soms tegen een muur loopt. Of dat je je machteloos voelt.
Ik heb een totaal nieuwe manier van onderwijssupport bedacht, zodat leerkrachten middels een persoonlijk ontwikkeltraject met passie en plezier voor de klas kunnen en willen blijven staan.
Zodat ze zich weer gewaardeerd voelen. Veerkrachtiger zijn en beter om kunnen gaan met alles wat er op hun bordje ligt.
Niet door nog meer kennis en expertise over ze heen te strooien, daarvan hebben ze nu even genoeg. Maar door ze te supporten, te ontlasten, in te spelen op dat wat ze op dat moment nodig hebben. Ze krijgen mijn persoonlijke professionele begeleiding plus ze ervaren de kracht van de groep.
Mijn missie is om alle onderwijspioniers de beste support te geven die er is. Zodat we:
- Leerkrachten hebben en houden die met passie en plezier lesgeven.
- Kinderen het beste onderwijs kunnen bieden dat wij maken.
Hoe dat allemaal precies werkt, leer je in de Academie voor Ontspannen Onderwijs. Het is tijd voor veranderingen die werken en die we zelf in gang zetten. En daar hebben we niemand anders voor nodig, behalve onszelf. En de connectie met anderen, met gelijkgezinden, met andere onderwijspioniers. En support. Van mij en van de groep.
En hier zou ik heel graag eens met je over van gedachten willen wisselen.
Binnenkort neem ik even contact met je op, want ik ben heel benieuwd naar jouw visie, ervaringen en verhaal.
Geniet van je dag en je mooie vak!
Groet,
Rixta
PS.
Fijn als je me wil helpen met mijn missie door deze mail door te sturen aan je achterban en collega’s. Ik kan dit niet alleen.
Wil je meer weten? www.ikstaonderwijsadvies.nl/academievoorontspannenonderwijs
Je kunt je ook aanmelden bij mijn gratis besloten fb groep: https://www.facebook.com/groups/academievoorontspannenonderwijs
Dan hou ik je op de hoogte van acties en nieuws en leer ik jou ook heel graag kennen!
Binnenkort geef ik een live paardenworkshop ‘Ontdek het fundament van consequent leiderschap’. – meer info vind je hier/salespage Omdat paarden als geen ander ons laten zien wat we nodig hebben en wat ons te doen staat op het gebied van grenzen en leiderschap.
Hier vind je meer info: https://ikstaonderwijsadvies.nl/livepaardenworkshop/
Kun je niet live aanwezig zijn? Geen punt, ik heb ook een gratis online variant. ‘Ontdek de 3 geheimen van ontspannen leraarschap’. Wel handig als je een beetje relaxed aan je nieuwe schooljaar begint, toch? En dat ook zo kunt houden 😉
Meer info over deze workshop vind je hier: https://ikstaonderwijsadvies.nl/gratisworkshop/
(Eerste datum is donderdag 9 september om 15.30-17.00.)
